Nove mogućnosti u lečenju malignih oboljenja
Najnovija tehnologija lečenja onkoloških pacijenata omogućava jednoj grupi belih krvnih zrnaca da prepoznaju ćelije raka, izazivajući tako jak imuni odgovor
Poznata je već delotvornost matičnih ćelija iz pupčanika u lečenju bolesti krvi. Međutim, postoji tu i njihov dodatni potencijal, a to su bela krvna zrnca, odnosno posebne grupe belih krvnih zrnaca: T ćelije i NK ćelije, poznate i kao prirodne „ćelije ubice“. Oba tipa ćelija su ključne za savremeni tip terapije u onkologiji, koja se naziva imunološka terapija ili imuno-onkologija.
Terapija počinje od pacijenta i njegovih sopstvenih matičnih ćelija. Bela krvna zrnca, koja sadrže pomenute T ćelije i NK ćelije, izdvajaju se iz krvi pacijenta. Nakon izolacije, T ćelije se transformišu pomoću tzv. viralnog vektora.
U zavisnosti od tipa ćelije raka, svaka na svojoj površini sadrži određeni protein specifičan za određeni tip ćelija. Na primer, protein CD19 je jedino prisutan na B ćelijama i B ćelijama raka.
Ipak, imuni sistem (i sa njim T ćelije) ne prepoznaju ćelije raka. Ovo se dešava zbog toga što su ćelije raka identifikovane kao pacijentove sopstvene ćelije, a ne kao „strane“.
Nova tehnologija, koja se naziva CAR (himerni antigen receptor) omogućava T ćelijama da prepoznaju ćelije raka i da indukuju jak imuni odgovor protiv njih. CAR je receptor koji se „dizajnira po potrebi“ da označi određeni protein od interesa (protein koji se nalazi u određenim ćelijama raka). Kada se CAR dizajnira ,moguće je da otkrije i genetsku informaciju koja se nalazi iza nje.
Kada se genetski kod identifikuje, može da se ubaci u virus. Virus će inficirati T ćelije i ubaciti genetski kod. T ćelije će automatski prevesti genetski kod u novi protein – CAR. CAR je, dakle, protein-recpetor i zbog toga će se nalaziti na površini ćelije. Ovako transfomisana T ćelija spremna je da napadne ćelije raka.
Generisane CAR T ćelije se koriste kao medicinski proizvod po GMP standardima. Na kraju se CAR T ćelije ponovo daju pacijentu kako bi se tretirale ćelije raka.
Postoji ogroman interes za ovu vrstu terapije za lečenje raka u svetu. Trenutno je preko 500 kliničkih ispitivanja za potencijal T ćelija i NK ćelija za različite bolesti.
Izvor: Bebac.com
